Historia bibliotek na terenie Pajęczna

O bibliotekach na terenie miasta i gminy można mówić dopiero od ostatnich lat międzywojennych. W tym okresie w Pajęcznie istniały dwie biblioteki. Były to placówki działające przy organizacjach społecznych i politycznych, tj. przy Związku Młodzieży Katolickiej, mieszcząca się przy ul. Kościuszki 2 oraz przy Związku Strzeleckim, mając swą siedzibę przy ul. Mickiewicza 23. Nie były to biblioteki publiczne. Ze zbiorów mogli korzystać jedynie członkowie w.w. organizacji. Biblioteka Związku Młodzieży Katolickiej posiadała 200 woluminów, natomiast biblioteka Związku Strzeleckiego liczyła około 500 woluminów.

Biblioteką publiczną można nazwać placówkę założoną przez Władysława Trybulaka, który ofiarował dla biblioteki własny księgozbiór. Fundusze na zakup książek otrzymywane były z ogniska oświatowego, którego członkami byli pajęczańscy nauczyciele.

W czasie okupacji hitlerowskiej na terenie miasta nie pracowała żadna placówka biblioteczna.

Po wojnie sprawa bibliotek znalazła swe odzwierciedlenie w dekrecie o bibliotekach i zbiorach bibliotecznych z roku 1946. W tym czasie Pajęczno terytorialnie należało do powiatu radomszczańskiego. W celu objęcia całego powiatu siecią bibliotek, pracownicy Biblioteki Powiatowej w Radomsku nawiązywali kontakty z wójtami gmin dla organizacji placówek upowszechniających czytelnictwo.

Datę 25 października 1948 roku należy uważać za początek pracy biblioteki w Pajęcznie. Prace związane z organizacją placówki powierzono Annie Filarowskiej, pracownicy biblioteki w Radomsku.

Początek był bardzo skromny. Otrzymano 500 woluminów przyznanych przez Ministerstwo Oświaty za pośrednictwem Biblioteki Powiatowej w Radomsku. Pierwszym pracownikiem był Tadeusz Modliński. Biblioteka zajmowała lokal w budynku Gminnej Rady Narodowej przy ul. Kościuszki o powierzchni 12 m², w którym były 2 regały, biurko i 4 krzesła. Dzięki wielkiemu zaangażowaniu pana Modlińskiego zaczęło się rozpowszechniać czytelnictwo w naszym mieście.

W roku 1952 biblioteka liczyła już 1465 woluminów. W tymże roku placówka brała udział we współzawodnictwie bibliotek powiatu radomszczańskiego i z wynikiem 5,9 czytelników na 100 mieszkańców uplasowała się na 12 miejscu na 27 bibliotek biorących udział w konkursie.

W roku 1955 księgozbiór biblioteki osiągnął stan 2181 woluminów, z którego korzystało 202 czytelników.

12 listopada 1955 roku utworzony został powiat pajęczański w związku z czym w dniu 28 czerwca 1957 roku zorganizowano Bibliotekę Powiatową i nadano jej statut.

Prawa miejskie, utracone w wyniku ukazu carskiego, odzyskało Pajęczno w roku 1958 i placówka została przemianowana na Powiatową i Miejską Bibliotekę Publiczną.

Biblioteka do roku 1965 nie miała szczęścia do bardziej trwałych warunków lokalowych. Zawsze była zakwaterowana kątem, na tymczasem.

Dzięki staraniom władz i społeczeństwa miejscowego, dzięki staraniom dyrekcji Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej w Łodzi, a także kampanii „dowcipnych" artykułów w prasie ostatecznie budowa biblioteki weszła do planu państwowego w latach 1966-1970. Nie było natomiast wykonawcy i tylko dzięki zapobiegliwości władz SFBSiI, z którego funduszy miała powstać biblioteka, rozpoczęto budowę.

4 października 1970 roku biblioteka przeniosła się do nowego, obszernego budynku.

Jest to budynek typowy, przeznaczony na bibliotekę do miasta do 15 tys. mieszkańców.